3 sene ago · psikologozgeakcay · 0 yorum
Doyumsuz Bir Kişilik Özelliği – Mükemmelliyetçilik
Mükemmelliyetçilik
Doyumsuz Bir Kişilik Özelliği- MÜKEMMELLİYETÇİLİK
“Yeteri kadar iyi olmak yeteri kadar iyidir. Mükemmellik sizi her zaman koca bir külfete dönüştürür.”
– Rebecca Wells
- Yaptığınız hiçbir şey yeterince iyi gözükmüyor mu?
- Kendinize sürekli başarılı olmak adına yeni hedefler mi koyuyorsunuz?
- Başardıklarınızın yeterli olmadığını mı düşünüyorsunuz?
- Kendinizi sürekli başkalarıyla mı kıyaslıyorsunuz?
- Sürekli olarak her şeyi kontrol altında mı tutmaya çalışıyorsunuz?
Bu sorulara cevabınız evet ise; başarılı olmaktan çok, siz, mükemmel olmaya çalışıyorsunuz demektir. Mükemmelliyetçi kişi hiçbir zaman yaptığı işten ve ürettiklerinden tatmin olmaz ve her zaman daha iyisini yapmaya odaklanır. Yani mükemmelliyetçi kişi bıkıp usanmadan başarının peşinden koşar; fakat hiçbir şey onlar için yeteri kadar iyi değildir. Mükemmelliyetçiği iki ucu keskin bıçağa benzetebiliriz. Bir yandan hiç hata yapmamaya çalışır bir yandan da kendinizden her zaman en yüksek performansı göstermeyi beklersiniz. Ancak mükemmelliyetçi kişilere daha yakından baktığımızda başarılı olma arzusu öylesine abartırlar ki duygu ve davranışlarını kontrol altında tutamaz ve bu istekleri mutluluk için bir araç olmaktan çıkıp yaşamın amacı olmaya başlar. Yaşamları haz almaktan çok sıkıntı ve kaygı çekme haline dönüşür.
Mükemmeliyetçi kişiler kendilerini değerli hissedebilmek için önemli buldukları konularda başarılı olmak zorundadırlar Bu tarz bir mükemmeli arama içinde olan kişiler genellikle başarısızlığa aşırı derecede odaklanır, başarılarını görmezden gelme eğilimde olur, hatalarına olduğundan daha büyük anlam yükler ve kendi ile ilgili olumsuz duygular besler.
Mükemmel olmaya çalışan kişilerin düşünce biçimlerinden örnekler vermek gerekirse;
“Sevilmek- beğenilmek için hiç hata yapmamalıyım.”
“Kendime en yüksek standartları koymazsam ikinci sınıf insan sayılırım.”
“Hata yaparsam beni daha az dikkate alırlar.”
“Zayıflıklarımın görülmesi benim için utanç vericidir”
“Ortalama performans benim için doyurucu değil.”
“Beklentilerimi gerçekleştiremediğimde kendime kızar, ceza verirsem gelecekte daha başarılı olurum.”
“Önemli bir işte başarısız olursam kendimi aşağılık biri gibi hissederim.”
“Başkalarını mutlu edebilmek için olabileceğin en iyisini olmak için sürekli çabalamalıyım.”
Peki siz mükemmeliyetçi misiniz? İşte bunu anlamınızı sağlayacak işaretler!
1) Sizin hayatınızda hatalara yer yoktur. Nerede, ne zaman bir hata görürseniz buna derhal müdahale eder ve düzeltirsiniz. Kendinize karşı da acımasız davranarak yapılan ufak bir hatada olabildiğince kendinizi eleştirirsiniz.
2) İşlerin yapılacağı yol konusunda kendinize has bir tutumunuz vardır. Bu durum başkaları tarafından kabul edilmeyebilir başkalarıyla birlikte çalışmakta zorlanabilirsiniz.
3) “Ya hep ya hiç” düşüncesine sahipsinizdir. Bir şeyi en iyi şekilde yapamıyorsanız yapmamayı tercih edersiniz.
4) Sizi sadece sonuç ilgilendirir. Arada olup bitenler umrunuzda değildir, sizi tatmin edecek tek şey başarılı bir sonuçtur. Gittiğiniz yolda ne kadar iyi olursanız olun iyi bir sonuç alamadıysanız mutlu olmazsınız.
6) Amaçlarınıza ulaşamadığınızda depresif hissedersiniz. Devamlı neden istediğiniz sonuca ulaşamadığınız üzerine kafa patlatırsınız.
7) Devamlı aşırı yüksek standartlarınız ve beklentileriniz vardır. Tüm bunlar sizi strese sokar ve bunlara ulaşmak için devamlı çabalarsınız.
8) Başarı sizin için asla yeterli değildir. Elde ettiğinizle mutlu olmaz; hep fazlasını arzularsınız. Bir hedefinize ulaştıktan sonra kendinize hemen onun mutluluğunu yaşamadan yeni bir hedef belirlersiniz. Tatmin olmadığınız için de genellikle başarılarınızla mutlu olamazsınız.
Yukarıda sözünü ettiğimiz düşünceler ve davranışlar mükemmeliyetçi yapıda olan kişilerin yoğun suçluluk, utanç, kaygı, çökkünlük ve yetersizlik hissetmelerine neden olur. Bu duyguların yoğunlaşması kişide depresyon, kaygı bozukluğu gibi psikolojik bozukluklarla birlikte mide-bağırsak sorunları, ciltle ilgili rahatsızlıklar, geçmek bilmeyen ve sıkıntı yaratan ağrılar gibi bedensel sağlıkta bozulmalar da bu tip kişilerde oldukça sık rastlanılan sorunlardır. Sağlık problemlerinin yanı sıra sosyal ilişkilerinde de bozulmalar yaşanabilir. İnsanlarla ilişkilerde çatışmalar- güvensizlikler ortaya çıkabilir. Yakın arkadaşlıkların kurulmasında sorunlar olabilir. Hatta kişisel hobilerde ve eğlence yaşantısında da aksamalar olmaya başlar
Mükemmelliyetçi Yapı Kişide Neden Oluşur…?
Çocukluk yıllarında ebeveynlerin çocuklarından aşırı beklentiler içine girmeleri, başarısızlığın veya hata yapmanın ağır bir şekilde eleştirilmesi, başarı için çocuklarını motive ederken bunun yaşamda sanki nihai bir amaçmış gibi vurgulamaları kişilerde mükemmelliyetçi kişilik yapısına zemin hazırlayabilir.
Mükemmeliyetçiliği Azaltma Konusunda Bazı İpuçları:
Mükemmele oldaklandığınız veya çok yüksek standartlar koyduğunuzda ne gibi olumsuz şeyler oluyor? İşleriniz mi aksıyor, kendinizi suçlu mu hissediyorsunuz? Yoruluyor musunuz? Bunları belirlemek, neden değişime ihtiyaç duyduğunuzu kendinize göstermenize yardımcı olabilir.
Gerçekçi olmayan standartlar ve beklentiler yerine daha ulaşılabilir ve daha az stres verici olanlar konulabilir yani siyah ve beyaz olarak görmek yerine araya farklı tonları katmaya çalışmak sizi rahatlatabilir.
Mükemmeliyetçilik nedeniyle depresyon, aşırı kaygı ve stres gibi sorunlar yaşıyor veya ilişkilerinizde birtakım sıkıntılar yaşıyorsanız bunun için profesyonel yardım alma yoluna gidebilirsiniz.
Etiketler: Ağır Depresyon Belirtileri Nelerdir, Anksiyete ve Kaygı Bozukluğu, Bireysel Danışmanlık, Depresyon Belirtileri Nelerdir, Gaziosmanpaşa Psikolog, Mükemmelliyetçi, Mükemmelliyetçilik, Nasıl Hayır Demeli, OKB, Sınır Koyabilmek, Yaşam Önerileri Kategoriler: Yaşam Önerileri
