Nöropsikolojik Değerlendirme Nasıl Uygulanır?
“Nöropsikoloji bedenin doğuştan gelen, travmatik bir olay sonrasında, ya da tümoral ve enfeksiyon sonucu zihinde ve davranışlarda oluşan değişiklikleri araştıran disiplinlerarası bir bilim dalıdır.” Nöropsikolojik değerlendirme ise beyinde çeşitli sebeplerden meydana gelen hasar sonucu davranış bozukluklarının belirlenmesinde ve bu bozulmaların ayrımını saptamaya yönelik objektif puana dayalı bir değerlendirme biçimidir.
Nöropsikolojik Testler Hangi Durumlarda Kullanılır?
Nöropsikolojik testler “nöropsikolojik test bataryası” eğitimi almış psikologlar tarafından uygulanır. Unutkanlık, dikkat eksikliği, konsantrasyon zorlukları, konuşmada güçlük, depresyon-demans ayırıcı tanısında bilgi sağlamakla birlikte hastanın tedavisini yönlendirme ve takibini sağlama konusunda katkı sağlar. Nöropsikolojik testlerin erken tanı için önemli bir yeri olduğu söylenebilir.
Nöropsikolojik Değerlendirme Amaçlı Uygulanan Testler
Öğrenme ve Bellek Testleri
WMS (Wechsler Memory Scale) ve WMS-RRey AVLT; California Sözel Öğrenme Testi; SBST (Sözel Bellek Süreçleri Testi)Rey-Osterrieth Karmaşık Şekil Testi Uyanıklık, Dikkat, Konsantrasyon, Sayı Uzamı Testleri, Görsel Uzam Testi; Corsi Block Testi, Geri Sayımlar, Sebatlılık (Perseverans), Dikkati Sürdürme Kelime Listesi Oluşturma Testleri (Kategori Akıcılığı ve Fonemik Akıcılık), Seriler halinde sayma Testleri.
Planlama-Sıralama Testleri
Çeldiricilere karşı koyabilme; Cevap inhibisyonu yapabilme; Kategori değiştirebilme, İz Sürme Testi Alternan Diziler Testi Stroop Testi Yap, Test Planlama, Sıralama, Dizileme Saat Çizme Testi Porteus Labirentleri Testi İzleyen Ardışık Diziler (Alternan Diziler) Testi Dil Becerileri Boston Diagnostic Aphasia Examination Test (BDAE) ve bu temele oturan Türkçe testler Boston Naming Test (BNT) Token Test.
Mental Durum- Kognitif İşlevler Testleri
Soyutlama; Akıl Yürütme, Atasözü Yorumlama, WAIS Benzerlikler alt Testi WAIS Akıl Yürütme alt Testi Çeşitli “Sınıflandırma” Testleri Raven’ın Progresif Matrisler Testleri Aritmetik BDAE’nin Aritmetik alt Testi WAIS Aritmetik alt Testi Dikkat ’in Mekânsal Dağılımı, Aynı anda iki yanlı uyarı (Bilateral Simultaneous Stimulation) Testi Çizgiyi Ortadan Bölme Testi, Harf Ayıklama (cancellation) Testi Şekil Ayıklama Testi
Karmaşık Görsel Algı Testleri
Çizgilerin Yönünü Belirleme Testi Yüz Tanıma Testi Gollin Tamamlanmamış Şekiller Testi Hooper Görsel Organizasyon Testi
Yapılandırma Testleri
Yapılandırma (Konstrüksiyon) Şekil kopyalama testleri (Küp, Ev, Papatya kopya etme, Rey-Osterrieth Karmaşık Şekil Kopya etme), Saat Çizme, WAIS Küplerle Desen alt Testi, Goldstein-Sheerer Küp-Desen Testi, Çubuk Kopya (veya Kibrit Çöpleriyle Kopya) Testleri, Praksi Karmaşık El / Parmak Hareketleri, Taklit Testi, Bildik hareketleri emirle yapma / taklitle yapma testleri, Alet kullanma taklit testleri, Çok basamaklı bildik hareketleri obje ile yapma testleri